Özet

Bu çalışmada, Kıbrıs Türk çocuk oyunları, halkbilimi ve toplum dilbilimi açısından değerlendirilmiştir. Bu bağlamda ilk önce oyun kavramı çok yönlü incelenmiş ve tanımlanmıştır. İnsanın oyun oynama isteğine işlevsel açıdan bakılmış, ayrıca oyun ve boş zaman ilişkisi, oyun ve mekân ilişkisi, oyun araçları, oyun, oyuncu, seyirci bağlamında çözümlenmiştir. Kıbrıs Türk toplumunun tarihî temelleri göz önünde bulundurularak, yakın geçmişe kadar Kıbrıs Türk çocukları tarafından bilinen ve en çok oynanan oyunlar, başlıklar hâlinde incelenmiştir. Oyunlar hem taşıdıkları isimler bakımından hem de oyun esnasında oynayanlar tarafından kullanılan kelimeler (oyuna başlama manileri, tekerlemeleri, oyun içerisinde kullanılan kalıplaşmış ifadeler vb.) açısından incelenmiştir. Aynı zamanda sahada üç kuşaktan toplanan derleme verileri ışığında oynanan oyunlarda, oyunların oynanma şekillerinde ve oyunlarla ilgili kelime haznesinde meydana gelen değişiklikler tespit edilmeye çalışılmıştır. İki toplumlu yaşamın ve 1974 öncesi-sonrası olmak üzere dil kültür etkileşimi ve değişimi hakkında yorumlarda bulunulmuştur. Kıbrıs Türk çocuk oyunlarının değişen koşul ve teknoloji karşısında günümüz durumu hakkında da bilgiler sunulmuştur. Kıbrıs Türk çocuk oyunlarının gerek halkbilimi gerekse içerisinde barındırdığı söz varlığı açısından kayıt altına alınması ve gelecek kuşaklara aktarılması da amaçlar dâhilindedir.

Anahtar Kelimeler: Kıbrıs, çocuk oyunları, halkbilimi, söz varlığı.

Abstract

In this study, the Turkish Cypriot children's games, folklore and linguistics were evaluated in terms of society. Firstly the concept of game has been examined in this context and it is defined. From a functional request to play in terms of human relations also play and leisure, games and space relations, game tools, games players, spectators has been resolved in this context. Considering the historical foundation of the Turkish community in Cyprus, the Turkish Cypriot children recently were known and most played games the title has been examined in the case. During the games the words used by those who play both in terms of names they carry both games (mania begin to play, rhymes, formulaic phrases used in the game etc.) is examined in terms of. At the same time on the field in games played in the light of compiling data collected from three generations, in the form of games played and games in the vocabulary related to the changes has been studied to determine. Two communal living and interaction have been made to review and exchange of language and culture, including pre-post-1974. Cyprus is presented information about the current situation in the face of changing conditions and technology of Turkish children's games. Turkish Cypriot children should be recorded folklore of the game in terms of vocabulary in both the host and passed on to future generations purposes are also included.

Keywords :Cyprus, kids games, folklore, vocabulary.