Özet
Yeni Türk edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Nâbizâde Nâzım, Tanzimat Döneminin ikinci kuşak
yazarlarındandır. Bazı araştırmacılar, bu kuşağa “Ara Nesil” adını da vermektedirler. Nâbizâde Nâzım, yayım
hayatına deneme ile başlamış; daha sonra şiir, öykü ve roman türlerinde de eserler vermeye devam etmiştir.
Seyyie-i Tesâmüh (Hoşgörünün Kötülüğü) hikâyesinin yer aldığı Hâlâ Güzel isimli kitabı, yazarın 1886-1891
yılları arasında, uzun öykü türünde yayımladığı hikâyeler içerisinde yer almaktadır. Bu hikâyeler edebiyatımızda
önemli münakaşaların ortaya çıktığı bir dönemde kaleme alınmıştır. Beşir Fuad’ın hakîkiyyun (realizimnatüralizm) görüşüne karşı, Menemenlizâde Mehmet Tâhir’in hayâliyyunu (romantizm) savunması şeklinde
başlayan bu münakaşalara, Nâbizâde Nâzım, hakîkiyyuna örnek olmak ve destek vermek üzere hikâyeler
yazarak katılmıştır. Yazıda Nâbizâde Nâzım’ın hayatı, edebî kişiliği, hikâyeciliği ve eleştirel kimliği hakkında
bilgi verilecek, daha sonra Türk edebiyatının önemli tartışmalarından biri olan “hayâliyyun-hakîkiyyun”dan
bahsedilerek yazarın Seyyie-i Tesâmüh isimli hikâyesi bu bağlamda incelenerek değerlendirilecektir. Ayrıca
Osmanlı toplumunun ve basınının durumunun yanında bunların aksayan yönleri de hikâyeden ve edebiyattoplum ilişkisinden yola çıkılarak eleştirel bir bakış açısıyla irdelenecektir
Anahtar Kelimeler: Nâbizâde Nâzım, Seyyie-i Tesâmüh, Hayâliyyun-Hakîkiyyun, Hâlâ Güzel, Öykü
Abstract
Nâbizâde Nâzım, one of the most important names in the new Turkish literature, is one of the second generation
writers of the Tanzimat period. Some researchers call this generation “Intermediate Generation”. Nâbizâde
Nâzım began his publishing career with an essay and later continued to produce poetry, short stories and novels.
His book entitled ie Seyyie-i Tesâmüh (The Evil of Tolerance) kitabı is still included in the stories published by
the author between 1886-1891 as a long story. These stories were written at a time when important debates
appeared in our literature. Beşir Fuad hakîkiyyun (realizim-naturalism) against the view, Menemenlizâde
Mehmet Tâhir hayâliyyun (romanticism) defense that began in the form of arguments, Nâbizâde Nâzım,
hakîkiyyun has participated in writing stories to support and. İnformation about Nazım’s life, literary
personality, storytelling and critical identity will be given. Then, “hayâliyyun-hakîkiyyun” which is one of
discussions in Turkish literature will be spoken and finally called as Seyyie-i Tesamüh that writer’s story will be
analyzed and evaluated within this scope. In addition to the situation of Ottoman society and its printing, its
disruptive aspects will be examined with a critical point of view from the story and the relationship between
literature and society.
Keywords :Nâbizâde Nâzım, Seyyie-i Tesâmüh, Hayâliyyun-Hakîkiyyun, Hâlâ Güzel, Story