Özet

Yeni Türk edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Nâbizâde Nâzım, Tanzimat Döneminin ikinci kuşak yazarlarındandır. Bazı araştırmacılar, bu kuşağa “Ara Nesil” adını da vermektedirler. Nâbizâde Nâzım, yayım hayatına deneme ile başlamış; daha sonra şiir, öykü ve roman türlerinde de eserler vermeye devam etmiştir. Seyyie-i Tesâmüh (Hoşgörünün Kötülüğü) hikâyesinin yer aldığı Hâlâ Güzel isimli kitabı, yazarın 1886-1891 yılları arasında, uzun öykü türünde yayımladığı hikâyeler içerisinde yer almaktadır. Bu hikâyeler edebiyatımızda önemli münakaşaların ortaya çıktığı bir dönemde kaleme alınmıştır. Beşir Fuad’ın hakîkiyyun (realizimnatüralizm) görüşüne karşı, Menemenlizâde Mehmet Tâhir’in hayâliyyunu (romantizm) savunması şeklinde başlayan bu münakaşalara, Nâbizâde Nâzım, hakîkiyyuna örnek olmak ve destek vermek üzere hikâyeler yazarak katılmıştır. Yazıda Nâbizâde Nâzım’ın hayatı, edebî kişiliği, hikâyeciliği ve eleştirel kimliği hakkında bilgi verilecek, daha sonra Türk edebiyatının önemli tartışmalarından biri olan “hayâliyyun-hakîkiyyun”dan bahsedilerek yazarın Seyyie-i Tesâmüh isimli hikâyesi bu bağlamda incelenerek değerlendirilecektir. Ayrıca Osmanlı toplumunun ve basınının durumunun yanında bunların aksayan yönleri de hikâyeden ve edebiyattoplum ilişkisinden yola çıkılarak eleştirel bir bakış açısıyla irdelenecektir

Anahtar Kelimeler: Nâbizâde Nâzım, Seyyie-i Tesâmüh, Hayâliyyun-Hakîkiyyun, Hâlâ Güzel, Öykü

Abstract

Nâbizâde Nâzım, one of the most important names in the new Turkish literature, is one of the second generation writers of the Tanzimat period. Some researchers call this generation “Intermediate Generation”. Nâbizâde Nâzım began his publishing career with an essay and later continued to produce poetry, short stories and novels. His book entitled ie Seyyie-i Tesâmüh (The Evil of Tolerance) kitabı is still included in the stories published by the author between 1886-1891 as a long story. These stories were written at a time when important debates appeared in our literature. Beşir Fuad hakîkiyyun (realizim-naturalism) against the view, Menemenlizâde Mehmet Tâhir hayâliyyun (romanticism) defense that began in the form of arguments, Nâbizâde Nâzım, hakîkiyyun has participated in writing stories to support and. İnformation about Nazım’s life, literary personality, storytelling and critical identity will be given. Then, “hayâliyyun-hakîkiyyun” which is one of discussions in Turkish literature will be spoken and finally called as Seyyie-i Tesamüh that writer’s story will be analyzed and evaluated within this scope. In addition to the situation of Ottoman society and its printing, its disruptive aspects will be examined with a critical point of view from the story and the relationship between literature and society.

Keywords :Nâbizâde Nâzım, Seyyie-i Tesâmüh, Hayâliyyun-Hakîkiyyun, Hâlâ Güzel, Story