Özet

19. yüzyılın başlarından itibaren siyasî olarak başlayan Osmanlıcılık akımı, devletin desteği ile edebî ve akademik alanda kendini göstermiştir. Fakat Osmanlıcılığın sona ermesi devamında Türkçülük fikir akımının dönem aydınlarının ilgi odağı hâline gelmesini sağlamıştır. 19. yüzyılda ulus-devlet anlayışına uygun olarak ortaya çıkan Türkçülük, Osmanlıcılıktan beslenerek kimlik inşasının akademik boyutu ile başlamış, edebî eserlerle topluma duyurulmuş ve en son olarak da siyasî alanda kendini kabul ettirmiştir. Millî edebiyatın öncü isimlerinden olan Ömer Seyfettin, Türkçü-Turancı fikir doğrultusunda milliyetçi hareketi yorumlamıştır. Hemen bütün eserlerinde millî kimlik inşası ve milliyetçilik fikirlerini ön plana çıkaran yazar, dönemin aydınları ile paralel olarak Türk kimliğini keşfetmiş ve Türklük hissinin duyurulmasına yönelmiştir. Hikâyelerini meydana getirirken mitler aracılığıyla eski Türk kahramanlarını ön planda işlemiştir. Yazarlığı bir misyon olarak gören Ömer Seyfettin, aydın sorumluluğundan dolayı Türkçülük ve İslamcılık temelli bir toplumsal yapı oluşturulmasına kanaat getirmiştir. Hikâyelerinde toplumun bağlayıcı unsuru olan din ve dili daha çok Türkçülük fikri üzerinden işlemiştir. Bu çalışmada Ömer Seyfettin'in Turan hikâyelerinden yola çıkılarak yazarın millet algısı, millî kimlik inşasında tarih kurgulaması, yarattığı destansı kahramanlar belirlenecek, bununla birlikte milliyetçi mitoloji dikkate alınarak inceleme yapılacaktır. Ayrıca yazarın Türklük ve onun bir anlamda üst kimliği olarak algıladığı Turan ideali tarihsel derinlik açısından değerlendirilecektir. Ömer Seyfettin'in Turan hikâyelerinde ileri sürülen fikirler ve esasların millet inşa edilmesinde ne ölçüde etkili olduğu sorusuna cevap aranacaktır. Ömer Seyfettin'in Turan hikâyelerinin millî kimlik inşa etmedeki rolü ve etkisi incelenecektir

Anahtar Kelimeler: Ömer Seyfettin, Turan ülküsü, Türkçülük, millî kimlik.

Abstract

The Ottomanism movement, which started politically since the beginning of the 19th century, showed itself in the literary and academic fields with the support of the state. However, after the end of Ottomanism, Turkishism became the center of attention of the intellectuals of the period. The Turkism, which emerged in accordance with the nation-state conception in the 19th century, started with the academic dimension of identity construction by feeding from the Ottoman, and was announced to society with literary works and finally adopted itself in the political field. Ömer Seyfettin, one of the leading figures of national literature, has interpreted the nationalist movement in line with the Turkish-Turcanist idea. The author, who emphasized the ideas of national identity and nationalism in almost all of his works, discovered the Turkish identity in parallel with the intellectuals of the period and directed to the announcement of the sense of Turkishness. The myth of origin and ancestry, freedom and immigration, the old Turkish heroes and the elected people are in the foreground while they make up their stories. Ömer Seyfettin, who regards writing as a mission, believes that a social structure based on Turkism and Islam will be created because of his intellectual responsibility. In their stories, religion and language, which are the binding elements of society, are mostly based on the idea of Turkism. In this study, based on the stories of Ömer Seyfettin Turan, the author's perception of the nation, the history of the construction of national identity, the epic heroes he created will be determined, however, the analysis will be made taking into consideration the nationalist mythology. In addition, Turan ideali, which the author perceives as Turkishness and as his upper identity in a sense, will be evaluated in terms of historical depth. Ömer Seyfettin Turan stories of ideas and principles, how effective in the construction of the nation will be asked to answer the question. The role and impact of Ömer Seyfettin's Turan stories in building national identity will be studied.

Keywords :Ömer Seyfettin, Turan ideal, Turkism, national identity.