Özet

Bağımsızlık, kadınların sosyal yaşamdaki konumunu belirleyen önemli bir unsurdur. Çocukluklarından itibaren ailelerin sınırsız şefkatine ve korumacı tavrına alıştıkları için kadınlar kendi ayakları üzerinde durmayı öğrenemezler. Bu yüzden başlangıçta baba ve ağabeyin himayesindeyken sonrasında sevgili ve kocanın devam ettirdiği bu güvenli ortama sığınmayı isterler. Bu ortam, belirli bir konfor sağlaması sebebiyle bazı kadınlar tarafından tercih edilse de onların bağımsız davranmalarını, kendi kararlarını almalarını ve mücadeleci olmalarını engellemektedir. Bunun sonucunda kadınlar, kendilerine olan sevgi ve saygıyı yitirmekte, mutlak bir otorite ve sığınak olarak seçtikleri bir erkeğin onları sevmesini ve korumasını bekler hale gelmektedir. Bu bağımlılık sebebiyle kendine yabancılaşan kadın, yalnız kaldığında hayatını idame ettiremez, kararlarını alamaz, duygularını kontrol edemez ve mücadele edemez hale gelerek ciddi bir bocalamaya girmektedir. İşte bağımsızlık korkusu olan bu kadınların davranış biçimlerini Collette Dowling ‘Sindrella Kompleksi’ olarak tanımlar. Bu bildiride, Collette Dowling’in ‘Sindrella Kompleksi’ eseri esas alınarak, Şükûfe Nihal’in Yakut Kayalar ve Çöl Güneşi adlı romanları üzerinde çalışılacaktır. Başlangıçta Servet-i Fünun’un, sonrasında Milli Edebiyat’ın ilkelerine uyarak sanatını sürdüren Şükûfe Nihal, ilk romanını 1928’de yazdıktan sonra Yakut Kayalar (1931) ve Çöl Güneşi (1933)’ni yazmıştır. Dolayısıyla çalışma esnasında söz konusu eserler kronolojik sırayla ele alınacaktır. “Şükûfe Nihal’in Yakut Kayalar ve Çöl Güneşi Romanlarında ‘Sindrella Kompleksi’” başlıklı bu bildiri, romanlardaki kadın kahramanlara yönelik bir araştırma olacaktır. Şükûfe Nihal’in romanlarında ideal kadın fikrini hayata geçirdiği kadın kimlikler de dâhil olmak üzere; kadın kahramanların sosyal yaşamları, ruh halleri, korkuları, tercihleri ve bunlara sebep olan etkenler üzerinde durulup söz konusu kuram ışığında incelenecektir. Devrin edebi eserlere yansıması sebebiyle romanlardan edinilen bulgular dönem kadınının toplumsal konumuyla bağdaştırılıp sonuca varılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Sindrella Kompleksi, Şükûfe Nihal, Yakut Kayalar, Çöl Güneşi.

Abstract

Independence is an important factor determining the women’s position in social life. Women could not learn to stand on their own feet as they are used to the unlimited compassion and protective attitude of families as of their childhood. Therefore, they are first under the patronage of their father and their brother, then they keep staying in this safe place maintained by the beloved or husband. Although some women prefer this environment due to the comfort, it actually prevents them from acting independently, making their own decisions and strive. Women lose love and respect for themselves and start to expect a man that they choose as an absolute authority and shelter, to love and protect them. The woman alienated to herself because of this addiction became unable to sustain a life herself, make her own decisions, control her emotions and strive when she is left alone. Collette Dowling describes the behavior patterns of these women who are afraid of independence as ‘Cinderella Complex’. In this study, Yakut Kayalar and Çöl Güneşi novels of Şükûfe Nihal will be studied based on Collette Dowling's ‘Cinderella Complex’. Şükûfe Nihal continued her worksin line with the principles of Servet-i Fünun (Wealth of knowledge) followed by National Literature and she wrote her first novel in 1928, then she wrote Yakut Kayalar (1931) and Çöl Güneşi (1933). Therefore, these novels were addressed in chronological order. The study called “Cinderella Complex” in the Yakut Kayalar and Çöl Güneşi Novels of Şükûfe Nihal is the analysis of the female characters in the novels. Including the female identities in which Şükûfe Nihal realized the idea of ideal woman in her novels; women character’s social lives, moods, fears, preferences and the factors were examined in the consideration of the theory. The findings from the novels due to the reflections of the period on the literary workswill be adapted to the social position of the women of the period and will be reached to the conclusion.

Keywords :Cinderella Complex, Şükûfe Nihal, Yakut Kayalar, Çöl Güneşi