Özet

Erzincan iline bağlı olan ve Doğu Anadolu Bölgesinin Yukarı Fırat Bölümünde yer alan geleneksel yapı stoku bakımından oldukça zengin bir bölgede kalan Kemaliye ilçesi, içerisinde barındırdığı medeniyetlerin sosyal, kültürel, tarihi ve mimari özelliklerinin zaman içerisinde birikimiyle oluşan, kentsel sürekliliğin sağlandığı önemli tarihi yerleşim yerlerinden birisidir. Erzincan ili ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde Yukarı Fırat Nehri üzerinde yer alan kasaba, özellikle zengin bir geleneksel yapı taşı stokuna sahiptir. Geleneksel yapı stokunu oluşturan Kemaliye’nin konut mimarisi; coğrafi ve iklimsel özellikler, sosyal, demografik, ekonomik yapı, bölgede bulunan yapı malzemesi ile aile yapısı ve inançlar gibi bazı parametreler çerçevesinde oluşmuş ve gelişimini sürdürmüştür. Geleneksel Kemaliye evleri üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda ilçede 125 adet tescilli yapı olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada, merkezden 25 adet geleneksel konut seçilmiş ve seçilen konutlar üzerinde bir saha çalışması yapılarak kat ve oda düzenleri ile kat planı bileşenleri incelenmiştir. Toplanan verilere dayanarak, geleneksel Kemaliye evleri için üç alternatif kat planı içeren bir tipoloji oluşturulmuştur. Bu şekilde, bölgenin geleneksel konut yapısını oluşturan yapı stokunun genel bir görünümü ortaya konulmuştur. Bu bağlamda tipolojisi belirlenen yapıların belgelenerek gelecek nesillere aktarılmasına katkı sağlanması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kemaliye, Eğin, Kemaliye Evleri, Geleneksel Konut, Plan Tipolojisi.

Abstract

Kemaliye district which is connected to the province of Erzincan and located in the Upper Euphrates River of the Eastern Anatolia Region is one of the significant historical settlements where the social, cultural, historical and architectural features of the civilizations it hosts have accumulated over time and where urban continuity is ensured. The town is located in Erzincan province and in the Eastern Anatolian region on the Upper Euphrates River, which has a particularly rich stock of traditional building blocks. The residential architecture of Kemaliye, which constitutes the traditional building stock, has emerged and evolved within the context of certain factors, including regional building materials, social, demographic and economic structures, family structures and religious beliefs. As a result of the studies on Kemaliye traditional houses were selected, it was found that there are 125 registered buildings in the town. In this study, 25 traditional houses were selected from the center and a field study was conducted on the selected houses, examining the arrangement of floors and rooms as well as the floor plan components. Based on the collected data, a typology with three alternative floor plans was created for the Kemaliye traditional houses. In this way, an overall view of the building stock that constitutes the traditional housing structure of the region was proposed. In this context, it is aimed to contribute to the transmission to the following generations by documenting the structures whose typology has been identified.

Keywords :Kemaliye, Egin, Kemaliye Houses, Traditional Housing, Plan Typology.